Deniz meteorolojisi; Deniz çevresindeki atmosfer ve deniz sınırları içerisinde meydana gelen doğal olaylar ile derin denizler, sahil kesimi, sahilden uzak sulardaki insan faaliyetlerinin gereksinimi olan bilimsel ve işletme amaçlı meteorolojik bilgi talepleriyle ilgilenir.

Deniz meteorolojisi;

• Denizlerdeki uluslararası taşımacılığa, balıkçılık ve diğer deniz faaliyetlerine,
• Kıyılarda yer alan çeşitli faaliyetlere hizmet sağlar.

Bu hizmetlerin yerine getirilmesinde, raporların, tahminlerin, uyarıların hazırlanmasında değişik okyanus durumları ile deniz havası ve deniz ikliminin ana özellikleri hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Bunlara ilaveten dalgalar, fırtına dalgaları ile ilgili tahminlerin yapılması için meteorolojik verilerin toplanmasına ihtiyaç duyulur.

Gözlemlerin alınması, dağıtımı ve arşivlenmesi deniz meteoroloji programının uygulamasını sağlayacak temel unsur olarak kabul edilir. Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrilmiş olması denizciliğin önemini en açık bir şekilde ortaya koymaktadır. Ülke güvenliğini sağlayan Deniz Kuvvetleri Komutanlığının meteorolojik desteği yanında, her gün büyüyen ve modern sistemlerle donatılan deniz ticaret filosu ile balıkçılık, deniz ve yat turizmi, deniz kirliliği, kıyıda ve kıyıdan uzakta yapılan su altı maden ve petrol araştırmalarında deniz meteorolojisi tahmin ve verilerine ihtiyaç duyulur.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü denizlerdeki gözlem eksikliğini gidermek amacıyla, 2009 yılında Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü (KEGM) ile ortak bir proje çalışmasına başlamış ve bununla ilgili protokol hazırlanarak karşılıklı olarak imzalanmıştır. Burada amaç, KEGM’nce işletilen deniz fenerleri ve şamandıralara meteorolojik sistemler kurarak, kıyıya en yakın noktadan ve deniz üzerinden meteorolojik bilgilerin alınmasını sağlamaktır.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün envanterinde, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’ne ait 71 adet Deniz Feneri ile 7 adet Seyrüsefer Şamandırasında 78 adet Otomatik Meteorolojik Gözlem İstasyonu (D-OMGİ) bulunmaktadır.

D-OMGİ sistemleri ile hava sıcaklığı, rüzgâr yön ve hızı, nem, basınç ve deniz suyu sıcaklıkları anlık olarak ölçülmekte ve elde edilen bu bilgiler GPRS haberleşme sistemi vasıtası ile Genel Müdürlüğe gönderilerek burada bir sunucuda depolanması sağlanmaktadır.

Ayrıca denizlerimizdeki seyir güvenliğinin sağlanabilmesi amacıyla, elde edilen bu veriler anlık olarak sistemlerin kurulduğu şamandıra ve deniz fenerlerinde mevcut olan KEGM ait SOTAS cihazlarına da iletilerek, anlık meteorolojik bilgilerin gemilerde bulunan benzer sistemler (AIS cihazı) vasıtası ile alınması sağlamaktadır.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2014 yılında 5 adet ve 2019 yılında 5 adet olmak üzere toplam 10 adet Meteorolojik Amaçlı Sabit Deniz Şamandırası (MASS) satın almıştır.

Söz konusu şamandıralar ile hava sıcaklığı, rüzgâr yön ve hızı, nem, basınç, deniz suyu sıcaklığı, tuzluluk ve iletkenlik, dalga yönü, yüksekliği ve periyodu ile 5m.’den 50 m.’ye kadar derinliklerde toplam 10 seviyede akıntı yönü ve hızı anlık olarak ölçülmekte ve elde edilen bu bilgiler GPRS haberleşme sistemi vasıtası ile Genel Müdürlüğe gönderilerek burada bir sunucuda depolanması sağlanmaktadır.

Deniz Otomatik Meteorolojik Gözlem İstasyonlarından (D-OMGİ) ve Meteorolojik Amaçlı Sabit Deniz Şamandıralarından (MASS) elde edilen veriler, Genel Müdürlüğümüzce hazırlanan “Piri Reis Denizcilik Sayfasında” anlık olarak kullanıcıların hizmetine sunulmaktadır.

WaveWatch III, National Weather Service’nin ( NOAA/NWS) tescilli ticari markasıdır.NOAA’da ( National Oceanic and Atmospheric Administration) geliştirilmiş bir modeldir. Model açık denizlerde uygulanabileceği gibi sığ sularda da çalışabilmektedir.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından Şubat-2019’ da kullanılmaya başlanmıştır.

Günde iki kez 00:00 ve 12:00 UTC saatlerinde çalıştırılan WW3 Dalga tahmin modelinin başlangıç ve sınır şartları ECMWF’den ( Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi) sağlanır. Model; Cebelitarık Boğazından Hazar Denizine kadar olan Tüm deniz alanı içerisinde, 3 km çözünürlükte, 5 günlük periyot için, Rüzgar hızı ve yönü, Dalga yüksekliği ve yönü ve dalga periyodu için tahmin ürünleri üretir.

SWAN, denizlerde kıyısal alanlar, koy ve körfezler, haliçler ve göller, için geliştirilmiş 3.nesil spektral dalga tahmin modelidir.

SWAN Günde iki defa; 00 UTC ve 12 UTC’de çalıştırılmakta ve üçer saat aralıklarla, üç güne kadar 1 km çözünürlükte;

• Rüzgâr hızı ve yönü,
• Belirgin dalga yüksekliği ve yönü,
• Dalga periyodu

SWAN Dalga Tahmin Modeli tüm kıyı kesimlerimizi ve Van Gölü’nü kapsayacak şekilde çalıştırılmaktadır.